Podatek dochodowy, jest obowiązkowym świadczeniem pieniężnym, płaconym przez osobę fizyczną lub osobę prawną na rzecz państwa. Podstawą naliczenia podatku jest uzyskiwany dochód, czyli nadwyżka przychodu ponad kosztami uzyskania, przy uwzględnieniu dostępnych zwolnień podatkowych.
Podatki dochodowe dzielimy na bezpośrednie (PIT, CIT) i pośrednie (VAT, akcyza). W pewnym sensie można zaliczyć do nich również ciężary parafiskalne (ZUS, ubezpieczenie zdrowotne). Osoba prowadząca działalność gospodarczą może rozliczać się na zasadach ogólnych (podatek progresywny), podatku liniowego, ryczałtu ewidencjonowanego lub karty podatkowej.
Podatek dochodowy naliczany jest w danym roku podatkowym, a podatnicy dokonują obliczeń swoich zobowiązań i wpłat w postaci zaliczek w cyklach miesięcznych.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych
Podatnicy, których dochody są objęte opodatkowaniem na zasadach ogólnych, płacą podatek od wysokości całych swoich dochodów wg stawki progowej tj. 17% i 32%. Pierwszy próg ma zastosowanie do dochodu rocznego, którego suma nie przekracza 85 528 zł. Powyżej tej kwoty opodatkowanie naliczane jest wg drugiej, wyższej stawki.
W obecnych propozycjach Nowego Ładu, kompleksowej zmiany systemu podatkowego w Polsce, proponowane jest podwyższenie progu dochodów objętych drugą stawką podatku (32%) do kwoty 120 tys. zł rocznie. Jeśli zamierzenia te zostaną wprowadzone, będzie to pierwsza od 2009 roku waloryzacja progu opodatkowania dochodów.
Kwota wolna od podatku
Do wyliczenia kwoty podatku niezbędne jest także uwzględnienie kwoty wolnej od podatku. Taką kwotą nazywamy poziom dochodów, wobec którego w praktyce podatek dochodowy nie ma zastosowania. W chwili obecnej w Polsce kwota wolna wynosi 8 tys. zł rocznie. Podatnik, którego dochody są wyższe, uwzględnia kwotę wolną jako wartość podatku do odliczenia, kalkulowaną degresywnie.
Nowy Ład przewiduje, że kwota wolna będzie podwyższona do poziomu dochodów 30 tys. zł rocznie i uwzględniania w wyliczeniach wyższych dochodów. To znaczy, że do tej kwoty podatnik nie będzie płacił podatku dochodowego w ogóle, a przy dochodzie wyższym — tylko od nadwyżki. Jeśli ta propozycja zyska poparcie parlamentu, to Polska będzie miała jedną z najwyższych kwot wolnych od podatku w Europie.
Koszty uzyskania przychodu
Kosztem uzyskania przychodu nazywamy kategorię prawa podatkowego, która kwalifikuje pewien typ wydatków, poniesionych w związku z osiąganym przychodem, jako wartość pomniejszającą podstawę opodatkowania. Innymi słowy, są to koszty, które zgodnie z prawem obniżają przedsiębiorcy dochód do opodatkowania.
Koszt, aby został uwzględniony jako podatkowy, musi spełniać określone cechy, takie jak:
- zostać poniesiony;
- być związany z prowadzoną działalnością;
- mieć charakter definitywny;
- być udokumentowany;
- celem kosztu jest osiągnięcie, zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów;
- nie podlegać wykluczeniu na mocy ustawy;
Zmiany, projektowane w ramach Nowego Ładu, idą w stronę nie tylko podniesienia składki na ubezpieczenie zdrowotne, ale także wykluczenia jej z kosztów podatkowych.
Rozliczanie się wspólne małżonków i inne ulgi
Niewątpliwą zaletą opodatkowania na zasadach ogólnych jest możliwość korzystania z dostępnych ulg podatkowych. Do nich należy wspólne rozliczanie się z małżonkiem, jako osoba samotnie wychowująca dziecko, możliwość skorzystania z kredytu podatkowego, prawo do pomniejszenia osiągniętych przychodów o poniesione koszty uzyskania przychodów oraz prawo do rozliczenia wszystkich przychodów opodatkowanych skalą podatkową na jednym zeznaniu rocznym.
Opodatkowanie przedsiębiorcy
Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą lub uczestniczące w spółkach osobowych mogą wybrać formę opodatkowania na zasadach ogólnych. Nie ma przy tym znaczenia, czy przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT, czy też nie. W obydwu przypadkach rozliczenie firmy będzie prowadzone na podstawie księgi przychodów i rozchodów. Zasady ogólne będą dotyczyć wszystkich dochodów przedsiębiorstwa, także tych uzyskiwanych jednakowo ze sprzedaży towarów lub usług, lub też np. z najmu.
Jeśli potrzebują Państwo pomocy w zakresie rozliczania podatków w związku z nowym systemem podatkowym, zapraszamy do oferty jaką świadczy nasze biuro rachunkowe Warszawa Wola